Tekenen en schilderen | Dode kleur
De term dode kleur wordt gebruikt bij onderschilderingen.
Deze kleur dient ongeveer in de richting te komen van de uiteindelijke dekkende kleur maar kritisch is dat niet.
Omdat deze onderschildering uiteindelijk volledig verdwijnt spreken we van een dode kleur
De term "Dode kleur" wordt echter niet alleen voor onderschilderingen gebruikt. Dode kleur wordt ook wel gebruikt voor het benoemen van matte, saaie kleuren zonder enige sprankeling of levendigheid. Soms spreken we dan ook wel van een matte kleur, Dode kleur is in elk geval een term die vaak wordt gebruikt in de wereld van de schilderkunst.
Deze wat negatieve eigenschap van een dode kleur kan verschillende oorzaken hebben. Een van de belangrijkste factoren is de manier waarop de pigmenten worden gemengd en toegepast. Wanneer een schilder een kleur mengt met zijn complementaire kleur, ofwel de kleur die er recht tegenover staat in de kleurencirkel, dan kan een dode kleur als gevolg hebben. Dit komt doordat de complementaire kleuren elkaar neutraliseren. De levendigheid wordt daar ernstig door verminderd. Bijvoorbeeld, als een schilder rood en groen mengt, worden ze samen een soort bruinige kleur, die vaak een dode uitstraling heeft.
Een andere factor die bijdraagt aan dode kleur is de textuur van het oppervlak waarop de verf wordt aangebracht. Als de ondergrond ruw is of veel textuur heeft, kan de verf niet lekker gelijkmatig worden verdeeld. Het resultaat is dan een matte afwerking. Dit kan vooral een uitdaging zijn bij het schilderen op canvas of ruwe panelen.
Bovendien kan het type verf dat wordt gebruikt van invloed zijn op de mate van glans. Olieverf staat er bijvoorbeeld om bekend een rijkere glans te hebben dan bijvoorbeeld acrylverf, die van nature meer matte eigenschappen heeft en minder fel van kleur is. Sommige kunstenaars verkiezen echter juist het gebruik van dode kleuren om een bepaalde sfeer in hun werk te bereiken. Het kan bijvoorbeeld worden gebruikt om een gevoel van melancholie of veroudering over te brengen. En om voor een wat meer ingetogen en of verstilde compositie te zorgen.
Hoewel dode kleuren soms als ongewenst worden beschouwd, kunnen ze ook bewust worden gebruikt als een middel om diepte en contrast te creëren binnen een schilderij. Door dode kleuren te combineren met helderdere, levendige kleuren, kan een kunstenaar een boeiend spel van licht en schaduw tot stand brengen dat de kijker aantrekt. De dode kleuren komen in de achtergrond en de levendige felle kleuren vinden we in de voorgrond.
Kortom, dode kleur is een fenomeen in de schilderkunst dat voortkomt uit verschillende factoren, zoals de manier van mengen, de textuur van het oppervlak en het type verf dat wordt gebruikt. Hoewel het werken met een dode kleur soms als een uitdaging kan worden beschouwd, kan het ook worden omarmd als een waardevol middel om diepte, contrast en emotionele impact te creëren binnen een kunstwerk.