Conté en contépotloden | Er zijn nogal wat soorten potloden, conté hoort tot de bekendste

Tekenen en schilderen | Potloden 

Er zijn nogal wat soorten potloden, conté hoort tot de bekendste

Conté en contépotloden

In een eerder artikel hebben we al eens gekeken naar de mogelijkheden van potloden. We hebben daarbij gezien dat er nogal wat verschillende soorten potloden bestaan. Kleuren, hardheid, dikte. Er zijn vele varianten.

Maar naast deze meer algemene potloden vinden we ook allerlei speciale potloden terug die vaak hun eigen toepassingsgebied kennen.  We zullen er een aantal van behandelen.

Een doos contépotloden

Contépotloden

Evenals bij potloden bestaat conté vooral uit grafiet. Het voornaamste verschil tussen conté en potloden zit hem in het gebruikte bindmiddel. Conté geeft daardoor een duidelijker intens zwarte kleur. Potloden hebben vaak moeite met grijs. Die hebben net als houtskool de neiging om meer een donkergrijze kleur te produceren. Naast zwart en grijs vinden we ook verscheidene rood- en bruintinten terug hij de conté staafjes en potloden. Zie de afbeelding voor een doos contépotloden.

Evenals dat bij potloden het geval is worden er verschillende hardheden bij contékrijt gebruikt.

Pierre Noire

Maar we komen conté ook tegen in speciale potloden. Deze hebben zelfs speciale namen. Bijvoorbeeld  “Pierre Noire”. Een Pierre Noire is een speciaal contépotlood met een werkelijk roetzwarte stift. Pierre Noire  is verkrijgbaar in verschillende hardheden. Voor tekenwerk zullen we vooral gebruik maken van de wat zachtere varianten. De harde soorten voelen vaak wat "krasserig" aan en dat tekent niet echt lekker.

Verwijderen van conté is lastig

Deze zachte contépotloden worden vooral gebruikt op wat zachter en vooral ook grover papier, Dat wordt gedaan omdat conté daarop gewoon mooier op tot zijn recht komt. Contékrijt of -potlood is niet gemakkelijk meer te verwijderen als we dat zouden willen. Uitgommen zoals normaal potlood leidt in het algemeen tot een grote grijze vlek die steeds hardnekkiger wordt.

Het gebruik van doezelaars bij conté

We kunnen wel gebruik maken van een doezelaar om Contékrijt of -potlood wat uit te wrijven (ook uw vingers zijn heel handige doezelaars. Maar let goed op dat u ze niet afveegt aan lichte kleding). En  kneedgum kan gebruikt worden om overtollige hoeveelheden te verwijdere. Maar ook dan zult u eenmaal gezette lijnen niet of nauwelijks meer kunnen verwijderen.

Carbone potlood

Dan is er nog het hardere Carbone potlood. Het carbone potlood tekent eveneens zeer zwart maar is absoluut niet meer te verwijderen. Die zekerheid heb je dan in elk geval als tekenaar.  Carbone potlood is dus alleen voor tekenaars die in één keer een lijn zetten. En die dan ook laten staan. Voor mensen die graag eindeloos corrigeren, peuteren en bijwerken is Carbone potlood absoluut onbruikbaar materiaal.

Wit contékrijt

De witte variant van contékrijt bestaat vooral uit krijt. De witte variant is heel geschikt om te tekenen op donker papier, tot zelfs zwart aan toe. Witte conté is enigszins te bewerken met een kneedgum maar verwacht daar ook weer niet al te veel van. Wit is heel bruikbaar om bepaalde kleuren wat af te zwakken of bepaalde donker/licht contrasten eens wat te versterken. Ook zogenaamde "hoge lichten" om een glanzend oppervlak aan te geven kun je er vaak goed mee maken. Kwestie van veel oefenen.

Hulplijnen en dergelijke gewoon lekker laten staan

Ook hier geldt, dat een contélijn die eenmaal op papier staat, daar ook blijft staan. Wat overigens geen enkel probleem hoeft te zijn. Heel veel kunstenaars laten hulplijnen en onderlijnen in een tekening of schilderij gewoon staan. Het is meer een kwestie van wennen en vooral beginnende tekenaars en schilders zijn wat dat betreft vaak veel te precies.

Sanguine- en sepia-potloden

Tot slot van deze behandeling van de Conté potloden hebben we nog de bruin gekleurde Sanguine- en sepia-potloden. Hierbij zijn er bepaalde metaaloxiden door het tekenmateriaal gemengd. Het resultaat daarvan is dat er een bruine of roestkleurige tint verkregen wordt. Het bruine krijt geeft een heel eigen, wat klassieke sfeer aan een schets. De ene persoon vindt die wat klassieke of volgens anderen "ouderwets" kleur prachtig. En een ander vindt het vreselijk. Gelukkig maar! Want wat zou het saai zijn als we allemaal hetzelfde mooi zouden vinden. Ook deze Sanguine- en sepia-potloden zijn weer enigszins te bewerken met een kneedgum en ook nauwelijks tot niet te verwijderen.

Naast de contépotloden kennen we het nog in de vorm van een soort krijtjes en stiften. Deze vierkante stiften worden ook wel carré’s genoemd. Deze carré's en zijn in dezelfde zwart, grijs en bruinkleuren te krijgen als de potloden.

Conté is minder geschikt voor beginners

Conté is beslist geen echt gemakkelijk materiaal voor de beginnende tekenaar. Het oogt weliswaar al snel spectaculair, maar het grote gebrek aan correctiemogelijkheden zal voor de beginnende tekenaar toch een probleem zijn. Begin dus eerst met houtskool of gewone potloden. Hebt u die technieken en materialen lekker onder de knie, stap dan pas daarna over naar conté potlood.

En nu verder....

Wilt u zelf een met tekenen en schilderen kennismaken? 

Gewoon doen. Het is hardstikke leuk 

Wilt u meer weten over perspectief?

Wilt u meer met compositie doen?

Wilt u naar levend model gaan tekenen? 

Zoekt u verder nog andere begrippen?

Zoekt u begrippen uit de kunstgeschiedenis?