donderdag 31 januari 2019

Pastel

Tekenen en schilderen | Pastel


Wat is pastel precies?

Pastel is een uit grondpigmenten, klei of kalk en het bindmiddel arabische gom gemaakt materiaal dat verkrijgbaar is in een ronde of vierkante stiftvorm, zowel zacht als hard, als pastelpotlood en als oliepastel. Het pastelkrijt heeft in het algemeen heldere kleuren. Het is wel kwetsbaar. Als je er te hard op drukt valt het vrij snel uit elkaar waarbij het nogal wat stof en brokjes achterlaat, die snel andere kleuren besmetten. Het is dan ook zaak om de kleuren goed uit elkaar te houden in speciaal daarvoor te verkrijgen houders. Een andere truc die je ook wel hoort is om de pastelkrijtjes te vervoeren in een laagje rijst waarbij de rijstkorrels er voor zorgen dat de krijtjes elkaar onderling niet besmetten en als dat al zou gebeuren, dat ze ook weer schoonschuren door de korrels.

Er bestaan ook nog extra harde varianten zie meer geschikt zijn voor het trekken van strakkere lijnen en het tekenen van fijnere details. Normaal pastel leent zich daar namelijk een stuk slechter voor.

Panpastel

Daarnaast is een zachte variant te koop in kleine ronde doosjes die panpastel genoemd wordt en die aangebracht wordt met speciale sponsjes, soms aangebracht op een stokje. Het doet in eerste instantie denken aan makeup of oogschaduw, ook qua verpakking. Maar verwissel het daar niet mee.  Sommige tekenaars nemen een doezelaar met een puntje er aan, dompelen dat in het pastelpoeder en gebruiken het geheel als een soort tekenpen. Ook bewerken met verschillende soorten penselen behoort zeker tot de mogelijkheden, bijvoorbeeld om kleuren op het papier te mengen.

Pastel is prettig om mee te werken maar lastig

Pastel is een tekenmateriaal waar zeer mooie resultaten mee haalbaar zijn maar het is geen materiaal waar iedereen zo maar mee gaat tekenen. Het vraagt wel degelijk de nodige vaardigheid en routine. En zoals altijd bij routine is dat alleen maar op te bouwen door er heel veel mee te werken. Gelukkig licht het lekker in de hand en werkt het gewoon wel prettig, dit in tegenstelling tot oliepastel.

Mengen van pastel is vraagt een aparte aanpak

Iets wat lastig is bij het werken met pastels is het mengen van kleuren. Daarom worden kleuren vaak dicht tegen elkaar aangezet zodat er voor het oog een soort van mengvorm optreedt. Geen nieuwe techniek overigens, kunstenaars als Seurat gebruikten dit al in de tijd van het impressionisme. Het werkt dus kennelijk wel.
 


Houdbaarheid van een pasteltekening

Een pasteltekening is slecht houdbaar en beschadigt net als bijvoorbeeld bij houtskool heel erg snel.

Fixeren van het pastelkrijt zoals bij houtskooltekeningen  is niet aan te raden. Het geheel wordt snel te nat waardoor de kleur van het pastelkrijt blijvend verandert. In het algemeen wordt uw pastel er een stuk donkerder door. En van de oorspronkelijke heldere kleuren blijft niet veel over. Het is daarom nodig om papier met tussenvellen te gebruiken of deze in een schetsboek tussen te voegen. Dus schetspapier is daar heel bruikbaar voor. Voor een goede definitieve manier van bewaren is het aan te raden om de pastel achter glas in te lijsten, bijvoorbeeld met een passe partout er voor.

Oliepastel

De zogenaamde oliepastels worden door dierlijk vet gebonden, terwijl de andere soorten met gom worden vervaardigd. Voor meer informatie over oliepastel zie hier

Het papier speelt een rol

Pastels worden meestal toegepast op aquarelpapier, Mi-,Teintes-, ingres- fluweel-, zandkorrel- sansfix- en houtskoolpapier.

Zorg voor een mooie textuur

Elke papiersoort roept andere expressieve effecten op. Papier met een zekere textuur is wel aan te raden voor een optimaal resultaat



En nu verder....