woensdag 30 januari 2019

Studie vooraf maken

Tekenen en schilderen | Studie vooraf maken


Studie vooraf maken

Het is vaak een uitgewerkt detail

Een studie in de kunstwereld is een gedetailleerde tekening of schilderij van een of meer onderdelen van een grotere compositie.

Een studie vooraf maken leert je kijken naar de details

Hieronder is een voorbeeld van een studie. De kunstenaar wil een boom gaan schilderen, een berk. Om gevoel voor de structuur en de schors te krijgen begint hij met een aparte studie van een stuk bast met een rietpen en tekeninkt. Het maken van een dergelijke studie vereist veel ook voor detail en met een techniek als deze ben je wel verplicht om die details goed in je op te nemen en vast te leggen.


Een studie vooraf maken zoals bij deze berkenschors leert ons de details


Een studie is bedoeld om echt te weten hoe iets in elkaar steekt

Een studie betreft dus nooit de gehele voorstelling. Je kunt bijvoorbeeld bij een gedetailleerd schilderij van een model denken aan het maken van een aantal studies / tekeningen voordat je daadwerkelijk aan een schilderij gaat beginnen. Bij een model kun je denken aan ogen, oren, neus, mond, handen en voeten en deze onderdelen worden dan ook vaak in detail bestudeerd, niet zelden in aparte sessies.

Studies van een met gewichten sportend model, ultrakorte standen
Studies van een met gewichten sportend model, ultrakorte standen

Een studie heeft vaak geen lang leven


De studie wordt in het algemeen weggegooid als het uiteindelijke schilderij klaar is. Het doel is vooral om het onderwerp van de studie goed te bestuderen zodat het gemakkelijker vast te leggen is op het definitieve doek. Soms worden we nog verblijd met studies van schilderijen van de oude meesters die ergens opduiken. Deze tussenresultaten geven ons vaak een interessant inzicht in de werkwijze van de betreffende kunstenaar. En dat is buitengewoon waardevolle informatie om zijn uiteindelijke werk goed te begrijpen.



Een studie vooraf maken is iets anders dan een schets maken

Overigens is een studie geen schets die we op het doek zetten om steeds verder uit te werken. Dan zijn we al met het definitieve werk bezig. De studie zit hier nog voor. Dan zijn we nog niet met het uiteindelijke werk begonnen. Een studie heeft echt een eigen bestaansrecht.

Sommige kunstenaars maken ook nog wel een ruwe schets om de grondvormen vast te leggen en daar gevoel voor te krijgen. Vooral bij modeltekenen komen we dat soort schetsen nogal eens tegen. 

Schets van een sportend model, ultrakorte standen
Schets van een sportend model, ultrakorte standen

Studie bij modeltekenen

Een bekende toepassing van het maken van studies zien we dus bij het modeltekenen. Dan gaan we aparte tekeningen maken van bijvoorbeeld de handen of de voeten. Ook de neus en oren (oorschelpen)  zijn populair voor een aparte studie omdat dit in de praktijk best lastige onderdelen zijn om goed weer te geven. Het is wel van belang op goede voet met het model te staan. Voor het goed waarnemen is het van belang dat we relatief dichtbij haar of hem komen om de gewenste details goed in ons op te kunnen nemen. Zeker als het een ongekleed model betreft is enige afstemming vooraf wel noodzakelijk. Ook voor de kunstenaar zelf trouwens want goede afstemming voorkomt pijnlijke situaties die anders op de loer liggen.

Een studie vooraf maken als we nog zoekende zijn.

U kent het vast wel. We hebben een schilderij al min of meer in ons hoofd zitten,  maar helemaal echt voor ons zien, doen we ook nog niet. Er zijn een aantal variaties mogelijk en het is lastig tot onmogelijk om er echt iets zinnigs over te zeggen. Een studie vooraf maken is dan zeker aan te raden.

Sterker nog, maak een flink aantal van deze studies. En zorg ervoor dat ze niet te ver uitgewerkt worden maar wel voldoende om u een goede inschatting te kunnen laten maken welke compositie nu uiteindelijk de beste is. Kies een gemakkelijk en snelle techniek, bijvoorbeeld houtskool, pen en inkt of het gebruik van een penseel met inkt.

En nu verder....